Linux Ubuntu - nadzorowanie uprawnień do plików i folderów

Sprawdzanie zezwoleń

Zezwolenia do plików i folderów sprawdzamy poprzez ls -l

uczen@linux:/$ ls -l
razem 92
drwxr-xr-x   2 root root  4096 sty 12  2015 bin
drwxr-xr-x   3 root root  4096 sty 12  2015 boot
drwxrwxr-x   2 root root  4096 sty 12  2015 cdrom
drwxr-xr-x  15 root root  4100 mar  8 10:12 dev
drwxr-xr-x 129 root root 12288 mar  8 10:13 etc
drwxr-xr-x   3 root root  4096 sty 12  2015 home

Zezwolenia		Użytkownik	Grupa
drwxr-xr-x	2	root	root	4096	sty	12	2015	bin

Pamiętać należy, że użytkownik, jest tutaj używany w znaczeniu właściciel.

zezwolenia

Przykład zezwoleń do katalogu: drwxr-xr-x

Jak widać zezwolenia zajmują 10 znaków.

identyfikator typu obiektu	Użytkownik (U)	Grupa (G)	Inni (O)
d	rwx	r-x	r-x

identyfikator typu obiektu	opis
-	zwykły plik
d	katalog
b	specjalny plik blokowy
c	specjalny plik znakowy
l	połączenie symboliczne
p	nazwany potok
s	gniazdo

r	odczyt (read)
w	zapis (write)
x	wykonywanie (execute)

chmod

Polecenie chmod służy do zmiany zezwoleń dostępu do plików i katalogów.

Przykład zastosowania systemu literowego:

chmod u-x nazwa_pliku odebranie użytkownikowi prawa do wykonywania

chmod g+w nazwa_pliku nadanie prawa do zapisu dla grupy

chmod a-x nazwa_pliku odebranie wszystkim (a=ugo) prawa do wykonywania

chmod a=rwx nazwa_pliku nadanie wszystkim praw przez przypisanie, w tym przypadku nadanie rwx

chmod go=rx nazwa_pliku przypisanie grupie i innym prawa do odczytu i wykonywania

Można również ustawiać zezwolenia numerycznie, gdzie:

odczyt (read)	r	4
zapis (write)	w	2
wykonywanie (execute)	x	1

Oczywiście te wartości się sumują. I tak rwx=7, rw=6 itp.

Przykład zastosowania systemu numerycznego:

chmod 777 nazwa_pliku nadanie pełnych praw (7=rwx) do pliku dla wszystkich użytkowników (7 dla u, 7 dla g i 7 dla o)

chmod 700 nazwa_pliku nadanie pełnych praw dla użytkownika, pozbawienie reszty praw.

chmod 755 nazwa_pliku Nadanie pełnych praw dla użytkownika, odczytu i wykonywania dla grupy i innych

Dla łatwiejszego zrozumienia zebrałem wcześniejsze informacje i zamknąłem w poniższym obrazku.

Uprawnienia w środowisku graficznym

Do sprawdzenia i zmiany uprawnień używamy nautilusa.

Poniżej pokazano uprawnienia do katalogu

Poniżej dla porównania ls -l

uczen@linux:~$ ls -l
razem 92
drwxrwxr-x 2 uczen uczen  4096 mar  2 13:44 k1

Tworzenie i usuwanie plików = rwx

Dostęp do plików = r-x

Poniżej pokazano uprawnienia do pliku

Poniżej dla porównania ls -l

uczen@linux:~/k1$ ls -l
razem 0
-rw-rw-r-- 1 uczen uczen 0 mar  2 13:42 lista.txt

chown

Wkrótce wrzucę. Na razie chown --help

chgrp

Wkrótce wrzucę. Na razie chgrp --help

Ćwiczenia

Zezwolenia ustawiamy jednym poleceniem.

1. W katalogu domowym załóż katalog k1. Ustaw mu numerycznie zezwolenia drwxrw-r--.
2. Odbierz innym możliwość odczytu (system literowy).
3. Dodaj grupie możliwość wykonywania (system literowy).
4. Przypisz wszystkim możliwość odczytu, zapisu oraz wykonywania (system literowy).
5. Odbierz grupie i innym możliwość zapisu (system literowy).
6. Nadaj numerycznie zezwolenia dr-xrw-r--.
7. Przypisz grupie i innym odczyt i wykonywanie (system literowy).
8. Załóż w katalogu k1 plik tekstowy p1.txt. Ustaw mu numerycznie zezwolenia -rw-r--r--.
9. Numerycznie ustaw dla katalogu k1 i całej jego zawartości zezwolenia odczytu i wykonywania.
10. Załóż katalog k2 przypisując mu uprawnienia drwx------, ale nie masz korzystać z polecenia chmod.